آزادی مطلق (قرآن)قرآن، آزادی به صورت مطلق و نامحدود را به هیچ عنوان تأیید نمی‌کند. ۱ - آثار آزادی مطلقگرايش به آزادى‌هاى مطلق و نامحدود، زمينه‌ساز تشكيك در وقوع قیامت: «بل يريد الأنسن ليفجر أمامه• يسئل أيّان يوم القيمة؛(انسان شك در معاد ندارد) بلكه او مي‌خواهد (آزاد باشد و) مادام العمر گناه كند.(لذا) مي‌پرسد قيامت كي خواهد آمد.» جمله «ليفجرأمامه» در مقام تعليل براى تكذيب قيامت، و «بل» براى اضراب از جمله «ايحسبُ الانسان أن لن نجمع ...» است؛ در نتيجه، معناى آيه چنين مى‌شود: (چنين نيست كه انسان گمان به زنده شدن پس از مرگ نداشته باشد؛ بلكه چون مى‌خواهد آزادى نامحدود داشته باشد، وقوع قيامت را انكار مى‌كند). ۲ - مانع آزادی مطلقعقیده به قيامت، مانع آزادى‌هاى مطلق و نامحدود: «بل يريد الأنسن ليفجر أمامه• يسئل أيّان يوم القيمة؛(انسان شك در معاد ندارد) بلكه او مي‌خواهد (آزاد باشد و) مادام العمر گناه كند.(لذا) مي‌پرسد قيامت كي خواهد آمد.» جمله «ليفجرأمامه» در مقام تعليل براى تكذيب قيامت، و «بل» براى اضراب از جمله «ايحسبُ الانسان أن لن نجمع ...» است؛ در نتيجه، معناى آيه چنين مى‌شود: (چنين نيست كه انسان گمان به زنده شدن پس از مرگ نداشته باشد؛ بلكه چون مى‌خواهد آزادى نامحدود داشته باشد، وقوع قيامت را انكار مى‌كند). ۳ - سرزنش آزادی مطلقآزادى مطلق و نامحدود، مورد سرزنش: «أيحسب الإنسن ألّن نّجمع عظامه• بل يريد الأنسن ليفجر أمامه• يسئل أيّان يوم القيمة؛آيا انسان مي‌پندارد كه استخوانهاي او را جمع نخواهيم كرد؟(انسان شك در معاد ندارد) بلكه او مي‌خواهد (آزاد باشد و) مادام العمر گناه كند.(لذا) مي‌پرسد قيامت كي خواهد آمد.» ۴ - کافران و آزادی مطلقتمايل انسان‌هاى کافر به آزادى مطلق و نامحدود: «بل يريد الأنسن ليفجر أمامه• يسئل أيّان يوم القيمة؛(انسان شك در معاد ندارد) بلكه او مي‌خواهد (آزاد باشد و) مادام العمر گناه كند.(لذا) مي‌پرسد قيامت كي خواهد آمد.» منظور از انسان به قرينه سياق انسان كافر است. ۵ - قوم شعیب و آزادی مطلققومشعیب، خواهان آزادى‌هاى نامحدود در استفاده از اموال: «قالوا يشعيب أصلوتك تأمرك أن نترك ما يعبد ءاباؤنا أو أن نفعل فى أمولنا ما نشؤا ...؛گفتند: اي شعيب آيا نمازت تو را دستور مي‌دهد كه ما آنچه را پدرانمان مي‌پرستيدند ترك گوئيم ؟ و آنچه را مي‌خواهيم در اموالمان انجام ندهيم ؟ ....» ۶ - عناوین مرتبطحدود آزادی (قرآن). ۷ - پانویس۸ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۲۸۱، برگرفته از مقاله «آزادی مطلق». رده‌های این صفحه : آزادی | موضوعات قرآنی
|